آموزش آسان آموزش های آسان
رفتار مورچه ها قبل از وقوع زلزله چگونه است؟
اولريش شرايبر، زمين‌شناس آلماني از دانشگاه دويسبورگ-اِسِن، روي مورچه‌ها تحقيق مي‌کند. وي در پي پاسخ به اين پرسش است که آيا حشرات مي‌توانند وقوع زلزله را پيش‌بيني کنند؟
شرايبر در مناطقي تحقيق مي‌کند که در آنجا لايه‌هاي زيرين زمين داراي گسل هستند. مورچه‌هايي که پروفسور شرايبر روي آنها تحقيق مي‌کند، به صورت هدفمند روي چنين گسل‌هايي لانه مي‌سازند؛ پديده‌اي که به گفته پروفسور آلماني با اعداد و ارقام قابل اثبات است.
هنوز مشخص نيست چرا اين مورچه‌ها به لانه‌سازي روي گسل‌ها علاقه ويژه‌اي دارند. به گفته اولريش شرايبر، «شايد در اين مناطق گازهايي وجود دارد که مورچه‌ها به آنها علاقه دارند. مشاهدات ما نشان مي‌دهند که اين مورچه‌ها در مناطقي که دي اکسيد کربن ساتع مي‌شود لانه مي‌سازند. شايد در اين مناطق واکنش‌هاي شيميايي ديگري در جريان باشند که محصول آنها مورچه‌ها را جذب مي‌کند».
دريافت نشانه‌هاي وقوع زلزله
به اعتقاد اين زمين‌شناس آلماني، گازهايي که مورچه‌ها را جذب مي‌کنند، مي‌توانند نشانه‌اي از وقوع زلزله هم باشند. البته اين موضوع هنوز به بررسي بيشتر نياز دارد.
شرايبر در مدت سه سال چندين لانه مورچه را با دوربين زير نظر گرفته و الگوي حرکتي مورچه‌ها پيش از زلزله‌هاي خفيف را ثبت کرده است.
وي مي‌گويد: «پيش از لرزش زمين در برخي موارد رفتار مورچه‌ها کاملا ً تغيير مي‌کند. البته ما در همه موارد فقط تمام لانه را زير نظر گرفتيم و به همين دليل نمي‌توانيم در مورد رفتار فردي مورچه‌ها اظهار نظر کنيم؛ اما مشاهده کرديم که فعاليت مورچه‌ها در سراسر لانه يکباره دگرگون شد».
اين تغييرات در مواردي بسيار فاحش بودند. البته دستاورد اين پژوهش‌ها در حدي نيستند که بتوان به عنوان آمار به آنها استناد کرد. براي رسيدن به نتايج محکمتر بايد تحقيقات بيشتري، به ويژه در مناطقي که زمين بيشتر و شديدتر مي‌لرزد، انجام شود.
جانوران ديگري هم هستند که شايد بتوانند زلزله را پيش‌بيني کنند. به نقل از دويچه وله، مثلاً ماهي‌ها يا کبوترها ميدان‌هاي مغناطيسي يا الکتريکي را تشخيص مي‌دهند. اين ميدان‌ها ممکن است در آستانه زلزله تغيير کنند. مار يا موش صحرايي هم ممکن است بتوانند پيش‌لرزه‌هاي خفيف را حس کنند.
پژوهشگران تا کنون موفق به اثبات توانايي اين حيوانات در پيش‌بيني زمين‌لرزه نشده‌اند. زيرا از يک سو هنوز روند دقيق وقوع يک زلزله مشخص نيست و از سوي ديگر همه زلزله‌ها مثل هم نيستند. وانگهي بررسي رفتار حيوانات در درازمدت هم کار ساده‌اي نيست.
البته در سال‌هاي اخير فرستنده‌هاي کوچکي به بازار آمده است که قيمت مناسبي دارند و به کمک آنها مي‌توان حيوانات و الگوي حرکتي آنها را زير نظر گرفت. مارتين ويکِلسکي از پژوهشکده “ماکس پلانک” آلمان از جمله محققاني است که با اين فرستنده‌ها کار مي‌کند.
وي در جريان تحقيقات خود در هنگام وقوع آتشفشان پديده‌هاي جالبي را تجربه کرده است. ويکلسکي روي بزهاي کوهي تحقيق مي‌کند که در اطراف کوه آتشفشان “اتنا” در جزيره سيسيل ايتاليا زندگي مي‌کنند. اين پژوهشگر مي‌گويد: «ما فرستنده‌ها را روي بزهايي نصب کرديم که دو سال روي کوه اتنا و اطراف آن زندگي و رفت و آمد مي‌کردند. ما توانستيم ثابت کنيم که رفتار اين حيوانات حدود 5 ساعت پيش از وقوع آتشفشان تغيير مي‌کند».
بزهاي کوهي اتنا از قرار معلوم وقوع آتشفشان را پيش‌بيني مي‌کنند
ويکلسکي مي‌افزايد که پيش از وقوع آتشفشان تحرک بزها بيشتر مي‌شود و اين حيوانات شروع به دويدن به اين سو و آن سو مي‌کنند: «ما وقوع هفت آتشفشان بزرگ را تجربه کرديم که در آنها خاکستر از دهانه قله آتشفشاني به بيرون پرتاب شد. بزها اين رخدادها را سه تا پنج ساعت پيش از وقوع حس کردند».
اين رفتار سرنخي است که نشان مي‌دهد حيوانات توانايي‌هاي شگفت‌آوري در پيش‌بيني پديده‌هاي طبيعي دارند. البته شمار اندکي از ادعاهاي موجود در اين زمينه به اثبات رسيدند. شايد دليل آن اين باشد که رفتار حيوانات هنوز به اندازه و دقت کافي بررسي نشده است.
گردآوری: سایت آموزش آسان
منبع
taamolnews.ir